معنی پستاندار نقب زن

گورکن

مردنی

گورکن

گورکن

نقب زن. [ن َ زَ] (نف مرکب) دزد خانه. (ناظم الاطباء). که با نقب زدن به جائی داخل شود:
دزدی است چرخ نقب زن اندر سرای عمر
آری بهرزه قامت او خم نیامده ست.
خاقانی.
چون گربه با خیانت و چون موش نقب زن
چون عنکبوت جوله و چون خرمگس عوان.
خاقانی.
چون زکاتی به من از گنج روان می ندهند
نقب زن گنج روان را نظرم بایستی.
خاقانی.
تا تو ای نقب زن درین پرگار
درگذاری درآئی از دیوار.
نظامی.
فخر کندنقب زن از کاوکاو.
امیرخسرو (آنندراج).
|| معدن چی. (ناظم الاطباء). رجوع به نقب زدن شود.

نقب. [ن ُ ق ُ] (ع اِ) ج ِ نقاب. رجوع به نقاب شود.

نقب. [ن ُ] (ع اِ) گر. خارش. (منتهی الارب). جرب. (المنجد). || راه در کوه. (منتهی الارب) (از المنجد). ج، نقاب، انقاب. || ج ِ نقبه.

نقب. [ن َ ق َ] (ع مص) دریده شدن موزه. (از منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || سخت سوده شدن سول شتر. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی). سوده سپل شدن شتر. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). یا تنک و باریک گشتن، و کذلک الحافر و نحوه. (از منتهی الارب). سائیده شدن خف شتر یا نازک شدن آن و عبارت اساس این است: نقب خف البعیر؛ رق و تثقب. (از اقرب الموارد). || رفتن در شهرها گریزان. (از منتهی الارب) (آنندراج). گریزان رفتن در شهرها. (ازناظم الاطباء). گویند: نقب فی البلاد. (منتهی الارب).

نقب. [ن َ] (ع اِ) سوراخ. (دهار) (غیاث اللغات) (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). نغم. سوراخ عمیق بزرگ نافذ. (ناظم الاطباء). ثقب. (اقرب الموارد) (المنجد). راهی که در زیر زمین از جائی به جائی سازند. (ناظم الاطباء). سمج. آهون. (یادداشت مؤلف). راهی که پنهان ازچشم مردم و محافظان در زیر زمین تعبیه کنند تا از آن راه به جای مورد نظر داخل شوند و چیزی بدزدند. ج، انقاب، نقاب:
دیدم که گنج خانه ٔ غیب است پیش روی
پشت از برای نقب خمیدم به صبحگاه.
خاقانی.
خصم از سپاهت ناگهی جسته هزیمت را رهی
چون جسته از نقب ابلهی جان برده کالاریخته.
خاقانی.
شب آوخ همه نقب برخراب آید
یک نقب به گنج خانه بایستی.
خاقانی.
چونکه در آن نقب زبانم گرفت
عشق نقیبانه عنانم گرفت.
نظامی.
شیرمردان را به حکم ضرورت در نقب ها گرفته اند و کعب ها سفته. (گلستان سعدی). || راه در کوه. (منتهی الارب) (آنندراج) (مهذب الاسماء) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد). نُقب. (منتهی الارب). ج، انقاب، نقاب. (یادداشت مؤلف). دهلیزمانندی که در کان سازند. (ناظم الاطباء). || روزن خانه. (مهذب الاسماء) (یادداشت مؤلف). || سوراخ خرگوش. (ناظم الاطباء). || ریش که بر پهلو برآید. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). قرحه ای که در پهلو پدیدآید. (از اقرب الموارد) (از المنجد). || گر. خارش. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). جرب. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (المنجد). نُقب. نُقَب. || پاره های پراکنده از گر. (منتهی الارب) (آنندراج). پاره های پراکنده ٔ از جرب. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). نُقَب. (منتهی الارب). || سُم ّ. رجوع به سم زن شود. (یادداشت مؤلف). || (مص) سوراخ کردن. (دهار) (زوزنی) (تاج المصادر بیهقی) (ترجمان علامه ٔ جرجانی ص 101) (از متن اللغه). سوراخ کردن در دیوار. (غیاث اللغات). سوراخ کردن دیوار و جز آن را. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). ثقب. (بحر الجواهر). نقب الحائط؛ خرق. (اقرب الموارد) (المنجد). قیل: النقب فی الحائط کالثقب فی الجر. (اقرب الموارد). || سوراخ کردن بیطار ناف ستور را تا آب زرد برآید از وی. (منتهی الارب) (آنندراج). || فراهم آوردن اسب پای هارا در دویدن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || جامه را نقبه کردن. (زوزنی) (از اقرب الموارد) (از المنجد) (از متن اللغه). || رفتن و سیر کردن در زمین. (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || بحث کردن از اخبار و کاویدن. || خبر دادن. (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد). || درپی کردن موزه را. (از ناظم الاطباء). پینه زدن بر کفش. (از اقرب الموارد) (از المنجد). || قرار دادن جامه را. (از ناظم الاطباء). || خواری و نکبت رسیدن کسی را. (از ناظم الاطباء) (از المنجد) (از اقرب الموارد).

نقب کن. [ن َ ک َ] (نف مرکب) نقب زن. کننده ٔ نقب.

نقب زنی. [ن َ زَ] (حامص مرکب) نقب زدن. عمل نقب زن. رجوع به نقب زدن شود.

نقب کار. [ن َ] (ص مرکب) که کارش نقب زنی است. که با نقب زدن به دزدی رود. نقب زن. رجوع به نقب زن شود:
خطری کرده و در گنج طرب نقب زده
نقب کاران همه ره با خطر آمیخته اند.
خاقانی.

(صفت) آنکه نقب ایجاد کند نقاب نقب افکن.

عمل و شغل نقب زن نقب افکنی.

نَقب، غیر از معانی مصدری، سوراخ و شکاف، نقب، راه باریک زیر زمینی یا در کوه (جمع: اَنقاب، نِقاب)،

927